Aziz Nesin (1915-1995)



20
Aralık 1915’te İstanbul’da doğdu. İki yıl Darüşşafaka Lisesi'nde
öğrenim gördü. Kuleli Askeri Lisesi'ni bitirdi. Kara Harp Okulu ve
Askeri Fen Okulu'ndan mezun oldu. Üsteğmen rütbesindeyken "görev ve
yetkisini kötüye kullanmak" suçlamasıyla yargılanıp ordudan
uzaklaştırıldı. Bir süre bakkallık yaptı. Ardından gazeteciliğe
başladı. Yedigün, Karagöz ve Tan Gazetesi'nde çalıştı. Cumhuriyet adlı
bir magazin dergisi yayınladı. Sabahattin Ali ile birlikte, Marko Paşa,
Malum Paşa, Merhum Paşa, Alibaba mizah dergilerini çıkardı. 1951'de bir
kitapçı dükkanı, ardından bir fotoğraf stüdyosu açtı. 1954'ten itibaren
Akbaba mizah dergisinde takma isimlerle mizah öyküleri yazdı. Yazın
yaşamı boyunda 100'ün üzerinde takma isim kullandı. Kemal Tahir'le
birlikte Düşün Yayınevi’ni kurdu.Yeni Gazete, Akşam ve Tanin'de köşe
yazıları yazdı. Yazarlığı, Öncü, Yeni Tanin ve "Ustura" isimli bir
mizah eki de hazırladığı Günaydın gazetesinde sürdürdü. 1962'de Zübük
isimli mizah dergisini çıkardı. 1963'te yayınevinin yanmasının ardından
sadece yazmaya başladı. 1972'de Çatalca'da kimsesiz çocukların
eğitimini gerçekleştirmeyi amaçlayan Nesin Vakfı'nı kurdu. Kitaplarının
tüm gelirini bu vakfa bağışladı. 1976-1980 arasında her dalda edebiyat
ödülleri veren Nesin Vakfı Edebiyat Yıllığı'nı çıkardı. 1979'da
seçildiği Türkiye Yazarlar Sendikası Başkanlığı görevini yıllarca
sürdürdü. Sadece Türk edebiyatının değil dünya mizah edebiyatının da
sayılı isimleri arasında yer alan Aziz Nesin, düşünceleri ve yazıları
nedeniyle siyasi iktidarlardan sürekli baskı gördü, tutuklandı,
yargılandı, sürgün edildi, cezaevlerinde kaldı. 6 Temmuz 1995 tarihinde
yaşamını yitirdi. Öykülerinde Türk toplumunu ayrıntılarıyla yansıtır.
Anlatımında halk edebiyatının ana öğelerinden yararlanır. Yer yer masal
temasıyla ve mizah aracılığıyla günlük olayları, toplumsal aksaklıkları
eleştirir. Türk edebiyatında çağdaş mizah yazarlığı tekniklerini
geliştiren, genç mizah yazarlarının doğmasına yolaçan yazardır.